I Pivieri di Empoli e Monterappoli: elenco sintetico 1758 di G. Lami

Si propone un testo trascritto ed estratto dal Tomo III della collana fondamentale “SANCTAE ECCLESIAE FLORENTINAE MONVMENTA” scritto da Giovanni Lami, pubblicato a Firenze nell’anno MDCCLVIII (1758) «Ex Typographio Deiparae ab Angelo Salutatae».

Questo tomo a c. 1513 inizia con una premessa importante ovvero:
« catalogus ecclesiarum quae paroeciam haben vel habuerunt quaeque in praesens exsistunt vel exstiterunt in urba et dioecesi florentina »
Traduzione semplificata dal latino: catalogo delle chiese esistenti nel presente o che sono esistite nella Diocesi di Firenze.
La premessa prosegue così appresso:
« Quae linea subiecta signatur, vel Paroeciam amplius non habent, vel amplius non exsistunt, vel alteri Ecclesiae seu Diocesi adnexae e tributae sunt. Quadam adnotantur ex Catalogo Vaticano edito Tomo I. pag. 530 in quo tamen multa minus castigana sunt; licet heic pleraque emendentur et restituantur. »
Da essa si evince che tale elenco è derivato da dall’infrascritto catalogo Vaticano nel Tomo I a p. 530 in cui « tuttavia sono molto meno corretti»

Riferendoci al territorio empolese, si sono estratte quelle elencate nel Piviere di S. Andrea di Empoli e S. Giovanni Evangelista a Monterappoli,  pertanto risultano mancanti nell’elenco quelle iscritte nel Piviere di S. Genesio situate sulla sponda destra dell’Elsa.

Piviere di S. Andrea ad Empoli: descritto a carte 1516
Piviere di S. Giovanni Evangelista a Monterappoli: descritto a carte 1521

N.B: TRA PARENTESI VI SONO LE NOTE AGGIUNTE DALLO SCRIVENTE.

*  *  *

 MEMORABILIA

SANCTAE ECCLESIAE

FLORENTIANE 

LIBER TERTIVS

SIVE AD DVO SVPERIORA VOLVMINA

APPENDIX.

_______________

CATALOGVS ECCLESIARVM QVAE PAROECIAM HABENT VEL HABVERVNT 

QVAEQVE IN PRAESENS EXSISTUNT VEL EXSTITERVNT

IN VRBE ET DIOECESI FLORENTINA.

Quae linea subiecta signatur, vel Paroeciam amplius non habent, vel
amplius non exsistunt, vel alteri Ecclesiae seu Diocesi adnexae
e tributae sunt. Quadam adnotantur ex Catalogo Vaticano
edito Tomo I. pag. 530 in quo tamen multa minus castigana sunt;
licet heic pleraque emendentur et restituantur.

PLEBES ET PRAEPOSITVURA S. ANDREAE EMPVLI
Ecclesia Plebes S. Andreae.
S. Barptolemaei Suilianae.
S. Christinae Panianae Caninae.
S. Christophori ad Stratam adnexa Paraeciae S. Mariae Curtis Novae.
S. Domnini Martyris prope Empulum.
S. Donati Empuli Veteris.
S. Donati Vallis Boctae e Prioratus.
S. Frigidiani Vallis Boctae adnexa Ecclesiae S. Donati eiusdem loci.
SS. Hippolyti & Cassiani ad Vallem adnexa Ecclesiase Sanctae Mariae Praetorii.
S. Iacobi Avenae, seu Avanae.
SS. Iacobi e Philippi in Platiani, seu ad balneolum, adnexa Ecclesiae S. Donati Valliboctae.
S. Iusti Empuli, alias ad Praetorium, seu Putealis, adnexa Mensae Capitulari Empuli.
S. Lorentii Empuli Veteris.
S. Leonardi Cervaiolae.
S. Laurentii ad Ripam.
S. Luciae inter Empulum e Ripam.
S. Mamantis Empuli Veteris, cuius Paroecia Ecclesiae S. Michaelis eiusdem loci attributa fuit.
S. Mariae Curtis Novae Prioratus.
S. Mariae Empuli Veteris.
S. Mariae Fibianae.
S. Mariae Paniane Minae, seu Spiculo.
S. Mariae Praetorii adnexa Mensae Capitali Empuli.
S. Maria ad Ripam, alias in Castello Ripae, five ad Cryptas, quam modo habent Minoritae ab Observantia, concessis bonis Capitulo Empulensi cum onere constituendi di Vicarium, qui curam paroccorum gerat.
S. Martini Pontis Ormae.
S Martini Vitianae Prioratus, adnexa Monasterio S. Frigidiani Florentiae.
S. Michaelis Empuli Veteris, unita Abbatiae S. Sabini prope Pisas ad Ordinem Equestrem S. Stephani spectanti.
S. Michaelis Liniani adnexa Ecclesiae S. Donati Vallis Buctae.
S. Michaelis Pontis Ormae Prioratus.
S. Petri ad Rivum Ottuli, seu Riottoli.
S. Pontiani ad Pratinionem.
S. Rufini in Palude.
SS. Simonis & Iudae ad Corniolam adnexa Praepositurae & Mensae Capitulari Empuli.
S. Stephani in Cassiana, cuius Paroecia ad Ecclesiam S. Iacobi Avanae transivit.

PLEBES S. IOANNIS EVANGELISTAE MONTIS RAPVLI.
Ecclesia Plebes S. Ioannis.
S. Andreae Rufiani adnexa Plebi.
S. Barptolemaei Carbonariae, seu Corbinariae, adnexa Ecclesiae S. Matthaei Granaioli.
S. Barptolemaei Gabii Aulae, unita Capellae S. Mariae Nivis in Praepositura S. Thomae Certaldi.
S. Iacobi Stilliani.
S. Laurentii Montis Rapuli.
S. Mariae Burgis Veteris, cui adnexae suerunt Ecclesiae S. Iacobi Stilliani, e Sancti Matthaei Granarioli.
S. Mariae Granarioli.
S. Mariae Vitra Ormam.
S. Martini Plani.
S. Matthaei Granarioli.
S. Prosperi Cammiani, cui adnexa est Ecclesia S. Andreae Montis Rapuli, Plebatus S. Hippolyti Castri Florentini.